DHCP Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Kullanılır?
DHCP (Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü), IP ağları üzerindeki aygıtların yapılandırma sürecini otomatikleştirmek için kullanılan bir ağ yönetim protokolüdür, böylece DNS, NTP gibi ağ hizmetlerinin ve UDP veya TCP'ye dayalı herhangi bir iletişim protokolünün kullanımına izin verir. Bir DHCP sunucusu, diğer IP ağlarıyla iletişim kurabilmek için ağdaki her cihaza dinamik olarak bir IP adresi ve diğer ağ yapılandırma parametreleri atar. DHCP, BOOTP adlı eski bir protokolün geliştirilmiş halidir. DHCP, DDI çözümünün (DNS-DHCP-IPAM) önemli bir parçasıdır.
IP Nedir?
IP adresi, internetteki veya yerel ağdaki bir cihazı tanımlayan benzersiz bir adrestir. IP, internet veya yerel ağ aracılığıyla gönderilen verilerin biçimini yöneten kurallar dizisi olan "İnternet Protokolü" anlamına gelir. Temelde IP adresleri, bir ağdaki cihazlar arasında bilgi gönderilmesine izin veren tanımlayıcıdır: konum bilgilerini içerirler ve cihazları iletişim için erişilebilir kılarlar. İnternet, farklı bilgisayarlar, yönlendiriciler ve web siteleri arasında ayrım yapmak için bir yola ihtiyaç duyar. IP adresleri bunu yapmanın bir yolunu sağlar ve internetin çalışma sisteminin önemli bir parçasını oluşturur.
**IP adreslerini iki kategoride inceleyebiliriz:
A) Dinamik IP Adresleri**
Dinamik IP adresleri otomatik ve düzenli olarak değişir. ISS'ler geniş bir IP adresi havuzu satın alır ve bunları otomatik olarak müşterilerine atar. Periyodik olarak, onları yeniden atar ve eski IP adreslerini diğer müşteriler için kullanılmak üzere havuza geri koyarlar. Bu yaklaşımın mantığı, ISP için maliyet tasarrufu sağlamaktır. Bu da, IP adreslerinin düzenli hareketini otomatikleştirmek için belirli eylemler gerçekleştirmeleri gerekmediği anlamına gelir. Dinamik IP adreslerinin güvenlik avantajları da vardır, çünkü değişen bir IP adresi, suçluların ağ ara yüzünüze girmesini zorlaştırır.
B) Statik IP Adresleri
Dinamik IP adreslerinin aksine, statik adresler sabit kalır. Ağa bir IP adresi atandığında, aynı kalır. Çoğu kişi ve işletmenin statik bir IP adresine ihtiyacı yoktur, ancak kendi sunucusunu barındırmayı planlayan işletmeler için statik bir IP adresi olması çok önemlidir. Bunun nedeni, statik bir IP adresinin kendisine bağlı web sitelerinin ve e-posta adreslerinin tutarlı bir IP adresine sahip olmasını sağlamasıdır.
IP adresinizin Ne Olduğunu Merak Ediyor Musunuz?
Kullanmakta olduğunuz cihaz ve yazılımdan bağımsız olarak, IP adresinizi bulmak için Wi-Fi veya Ethernet ayarlarınıza gitmelisiniz. İşte bunu dört ayrı cihaz türünde nasıl yapacağınızın bir listesi, ancak kendi markanızı ve modelinizi göremiyorsanız, internet ayarlarınızı araştırmak sizi oraya götürecektir.
Mac'te: A-pple menüsü > Sistem Tercihleri > Ağ > Bağlantınıza bağlı olarak WiFi veya Ethernet seçin > IP adresiniz, açık pencerede, bağlantınızın durumunun hemen altında görüntülenir.
Windows 10 çalıştıran bir bilgisayarda: Görev çubuğunda WiFi veya Ethernet'i seçin > şu anda bağlı olduğunuz ağa tıklayın > Özellikler'i seçin > IP adresiniz " IPv4 adresi " nin yanında listelenir.
Bir Android telefon veya tablette: Ayarlar > Kablosuz ve Ağlar (veya Pixel cihazlarda "Ağ ve İnternet" ) > bağlı olduğunuz Wi-Fi ağını seçin > IP adresiniz diğer ağ bilgilerinin yanında görüntülenir.
iPhone/iPad'de:Ayarlar > WiFi > ağ adınızın yanındaki oka dokunun > IP adresiniz "IP adresi" nin sağ tarafında görüntülenir .
DHCP Sunucusu (DHCP Server) Nasıl Çalışır?
DHCP, IP adreslerini DHCP istemcilerine dinamik olarak atamak ve TCP/IP yapılandırma bilgilerini DHCP istemcilerine tahsis etmek için İletim Kontrol Protokolü’nün uygulama katmanında çalışır. Bu, alt ağ maskesi bilgilerini, varsayılan ağ geçidi IP adreslerini ve etki alanı adı sistemi ( DNS ) adreslerini içerir.
DHCP, sunucuların benzersiz IP adreslerinden oluşan bir havuzun yanı sıra istemci yapılandırma parametreleri hakkındaki bilgileri yönettiği ve bu adres havuzlarından adresleri atadığı bir istemci-sunucu protokolüdür. DHCP etkin istemciler, bir ağa bağlandıklarında DHCP sunucusuna bir istek gönderir ve bağlı oldukları yerel ağ için ağ yapılandırma bilgilerini ister. Bir istemci, genellikle, ön yüklemeden hemen sonra bu bilgi için bir sorgulama yapar. DHCP sunucusu, bir ağ yöneticisi tarafından önceden belirlenmiş IP yapılandırma bilgilerini sağlayarak istemci isteğine yanıt verir. Bu, belirli bir IP adresinin yanı sıra tahsisin geçerli olduğu bir süreyi ( kiralama olarak da adlandırılır) içerir. Bir atamayı yenilerken, DHCP istemcisi aynı parametreleri ister ancak DHCP sunucusu, yöneticiler tarafından belirlenen ilkelere dayalı olarak yeni bir IP adresi atayabilir. DHCP istemcileri ayrıca bir ethernet arabiriminde yapılandırılabilir.
Bir DHCP sunucusu, ağ düğümlerine atadığı tüm IP adreslerinin kaydını yönetir. Ağda bir düğümün yeri değiştirilirse, sunucu aynı IP adresine sahip birden fazla cihazın yanlışlıkla yapılandırılmasını önleyen Medya Erişim Kontrolü ( MAC ) adresini kullanarak onu tanımlar. Bir DHCP sunucusunu yapılandırmak, istemciler için ağ bilgilerini depolayan bir yapılandırma dosyasının oluşturulmasını da gerektirir.
DHCP yönlendirilebilir bir protokol olmadığı gibi güvenli de değildir. DHCP, belirli bir yerel alan ağıyla sınırlıdır. Bu, LAN başına tek bir DHCP sunucusunun veya yük devretme durumunda kullanım için iki sunucunun yeterli olduğu anlamına gelir. Daha büyük ağlar, birden çok bağımsız konum içeren geniş bir alan ağına ( WAN ) sahip olabilir. Bu noktalar arasındaki bağlantılara ve her konumdaki istemci sayısına bağlı olarak, adreslerin dağıtımını işlemek için birden çok DHCP sunucusu kurulabilir. Ağ yöneticileri, bir DHCP sunucusunun belirli bir ağdaki birden çok alt ağa adresleme yapmasını istiyorsa, birbirine bağlanan yönlendiricilerde bulunan DHCP geçiş hizmetlerini yapılandırmalıdır. Bu aracılar, DHCP istemcileri ile farklı alt ağlarda bulunan sunucular arasında ileti aktarır.
DHCP, istemcilerin ve sunucuların birbirlerinin kimliğini doğrulamasını sağlayacak herhangi bir yerleşik mekanizmadan yoksundur. Her ikisi de, bir bilgisayarın diğerini taklit eden aldatmaya ve sahte istemcilerin bir DHCP sunucusunun IP adres havuzunu tüketebileceği saldırılara karşı savunmasızdır.
DHCP Protokolünün Görevleri Nelerdir?
DHCP sunucusu bir dizi IP adresini kontrol eder ve bunları kalıcı olarak veya belirli bir süre için istemcilere tahsis eder. Sunucu, bir istemcinin kalıcı olmayan bir adresi ne kadar süreyle kullanabileceğini belirlemek için bir kiralama mekanizması kullanır. Adres artık kullanımda olmadığında havuza gönderilir ve yeniden atanabilir. Sunucu, DHCP ağ tablolarında istemcilere IP adreslerinin bağlanmasıyla ilgili bilgileri tutar ve birden fazla istemci tarafından hiçbir adresin kullanılmamasını sağlar.
Sunucu bir IP adresi atar ve ağ yapılandırması için ana bilgisayar adı, yayın adresi, ağ alt ağ maskesi, varsayılan ağ geçidi, ad hizmeti ve potansiyel olarak çok daha fazla bilgi gibi diğer bilgileri sağlar. Ağ yapılandırma bilgileri, sunucunun veri tabanından alınır.
Sunucu, bir BOOTP sunucusu keşfeden BOOTP istemcilerinden gelen yayınları dinler ve onlara bir IP adresi ve ön yükleme parametreleri sağlar. Bilgiler bir yönetici tarafından statik olarak yapılandırılmış olmalıdır. DHCP sunucusu aynı anda hem BOOTP sunucusu hem de DHCP sunucusu olarak çalışabilir.
Sunucu, BOOTP ve DHCP isteklerini diğer alt ağlardaki uygun sunuculara aktarır. Sunucu, bir BOOTP geçiş aracısı olarak yapılandırıldığında DHCP veya BOOTP hizmeti sağlayamaz.
Sunucu, DHCP istemcilerine ağ üzerinden ön yükleme yapmak için; IP adresi, önyükleme parametreleri ve ağ yapılandırma gibi bilgileri sağlayabilir. Sunucu, DHCP istemcilerinin bir geniş alan ağı (WAN) üzerinden ön yüklemesi ve tam yüklemesi için ihtiyaç duyduğu bilgileri de sağlayabilir.
DHCP Sunucusu Kullanmanın Yararları
DHCP, ağ yöneticilerinin, ister LAN ister WAN olsun, bir ağ içindeki aygıtları eklemesini veya taşımasını kolaylaştırır.
DHCP, sembolik hatalar veya bir IP adresinin aynı anda birden fazla bilgisayara atanmasından kaynaklanan adres çakışmaları gibi manuel IP adresi yapılandırmasından kaynaklanan yapılandırma hatalarını en aza indirir.
DHCP, ağ yönetimini azaltmak için aşağıdaki özellikleri içerir:
Merkezi ve otomatik TCP/IP yapılandırması.
Merkezi bir konumdan TCP/IP yapılandırmalarını tanımlama yeteneği.
DHCP seçenekleri aracılığıyla bir dizi ek TCP/IP yapılandırma değeri ataması.
Kablosuz bir ağ üzerinde farklı konumlara taşınan, taşınabilir aygıtlar gibi sık güncellenmesi gereken istemciler için IP adresi değişikliklerinin verimli bir şekilde ele alınması.
Her alt ağda bir DHCP sunucusuna olan ihtiyacı ortadan kaldıran bir DHCP geçiş aracısı olarak kullanarak ilk DHCP mesajlarının iletilmesi.